Gepensioneerd viroloog Han Vreeswijk heeft een druk leven. Hij rijdt paard, doet aan yoga, wandelt, sport en danst twee keer in de week. Als hij bijna vijf jaar geleden van Lelystad naar Dalfsen verhuist, komt er ook vrijwilligerswerk op zijn pad. Hij gaat aan de slag bij TOP Vechtdal, een locatie van Philadelphia.
TOP Vechtdal heeft twee locaties: een werk- en dagbestedingslocatie en een boerderij. Han begint op de boerderij. ‘Hier werk ik met een deelnemer in de stallen’, vertelt hij. ‘We hadden meteen een klik. Daarnaast begeleid ik inmiddels ook deelnemers op de andere locatie bij houtbewerking. En geef ik daar op maandagmiddag dansles.’
Knuffelen met paarden
Het idee om dansles te geven, vindt zijn oorsprong in een heel ander idee: paardenknuffelen. ‘Ik zag op tv een interview met prinses Irene’, begint Han. ‘Zij vertelde wat contact met paarden kan betekenen voor mensen met een beperking. Dat emotioneerde me. Ik ging naar de eigenaar van de manege waar ik paardrijd en vertelde wat ik had gezien. Die zei: “Ga het maar doen.” Zo begon ik met een-op-eensessies met in totaal drie deelnemers.’
Paardenknuffelen kan helpen bij het overwinnen van angsten, zelfvertrouwen opbouwen en tot rust komen. Han laat de groep de paarden niet alleen knuffelen, maar bouwt de activiteiten steeds verder uit. Han: ‘Het is mooi om te zien hoe mensen veel meer kunnen dan je misschien vooraf denkt. Zo kunnen ze prima zelf het halster omdoen en afdoen. En een parcours lopen met het paard.’
Han bedenkt een experiment. De deelnemers laten het paard stilstaan, rollen het extra lange leidtouw af zodat ze zelf drie meter verderop komen te staan en nodigen het paard uit om naar ze toe te komen. ‘Dat is zo mooi om te zien’, zegt Han enthousiast. ‘De verwondering als het paard daar gevolg aan geeft, de boodschap begrijpt. Dat is voor mij waar het om draait in het leven: je moet ervoor zorgen dat je je elke dag over iets verwondert.’
Dansles geven
Han raakt geïnspireerd door wat deelnemers allemaal kunnen en stelt voor om ook zijn andere passie met hen te delen: dansen. Nu, een jaar later, wachten acht deelnemers op maandagmiddag met smart tot de les begint.
‘Ik begon de lessen met de bachata’, vertelt Han. ‘Deze dansstijl is ontstaan in de Dominicaanse republiek en is momenteel erg populair onder jongeren. Net als de salsa. De eerste les zat iedereen op een stoel en oefenden we de passen alleen met de benen. Ik deed het voor en liet de muziek horen. Met een metronoom gaf ik het wisselende tempo aan. Hier werd iedereen al zo enthousiast van! De tempowisselingen en de passen die daarbij horen zaten er al snel in.’
Stap voor stap breidt Han de lessen uit. ‘Zo dansten de deelnemers eerst alleen, naast elkaar. Inmiddels dansen ze samen, in duo’s. En wisselen ze tijdens het dansen van partner. Ik was van tevoren benieuwd hoe het samen dansen zou gaan, maar dat was geen probleem. Zelf vind ik het weleens lastig als ik moet wisselen van leider naar volger, maar zij doen dit moeiteloos. Ik denk soms te veel na. Deze groep gaat gewoon. Het is alsof het in hun genen zit.’
Uitdaging
Iedereen danst nu zonder problemen de bachata. De salsa is lastiger vanwege het hoge tempo. Maar daar heeft Han een slimme oplossing voor gevonden: de Rueda de Casino. Een kringdans met partnerwisselingen, gebaseerd op de salsa. ‘Het accent ligt op de lol tijdens het dansen’, vertelt Han. ‘De passen slijten er vanzelf in. De deelnemers onthouden alle danstermen. Soms verbeteren ze me zelfs. Bijvoorbeeld als ik verkeerd tel, omdat ik nog met mijn hoofd bij een andere dansstijl zit.’
Han blijft de groep uitdagen met nieuwe stijlen. ‘Ik heb laten zien dat er vier basiselementen zijn die in alle dansstijlen voorkomen. Op dit moment oefenen we de Engelse wals.’
Positieve energie
De sfeer tijdens de lessen is goed. Han: ‘Dat de deelnemers zo veel gein hebben, maakt ook dat ik veel gein heb. Mensen hoeven zich bij mij niet anders voor te doen dan ze zijn. Ze kennen me na bijna vijf jaar door en door. Dat maakt het makkelijk om samen iets te bereiken. Ik ben onderdeel van de ‘familie’.’
De begeleiding is onder de indruk van wat Han samen met de deelnemers voor elkaar krijgt. Han zelf krijgt er vooral veel energie van: ‘Als ik een druk weekend heb gehad, heb ik het op maandagochtend weleens zwaar’, vertelt hij. ‘Maar als ik dan van half 2 tot half 3 dansles heb gegeven, heb ik mijn energie compleet terug. Ik word er zo vrolijk van!’
Dankbaarheid
Han is dankbaar voor alles wat het leven hem brengt. Dat motiveert hem om vrijwilligerswerk te doen, om iets terug te geven. Dat deelnemers hem daarvoor bedanken, is een extra motivatie om door te gaan. Han: ‘Eén van de deelnemers die ook dansles volgt gaf spontaan een toespraak rond kerst. Ze bedankte de begeleiders en ineens zei ze: “En natuurlijk mijn dansleraar!” Dat zijn de momenten waarvoor je het doet.’